Begründung für die Vergabe des Internationalen Brückepreises der Europastadt Görlitz/Zgorzelec 2025 an Bundespräsident a. D. Joachim Gauck
Bundespräsident a. D. Joachim Gauck hat sich als Bundespräsident sowie als Bundesbeauftragter für die Stasiunterlagen und darüber hinaus auf vielfältige Weise für Demokratie und Völkerverständigung eingesetzt. Seine besondere Wahrnehmung und sein konsequentes und authentisches Eintreten für die Menschenrechte – vor dem Hintergrund persönlicher Erfahrungen als Stasi-Opfer – haben ihn zu einer wirkmächtigen Stimme in Europa und weltweit gemacht. Durch seine klaren Positionierungen gegen autoritäre Regime und für Oppositionsbewegungen hat er moralische Klarheit vermittelt und den Widerstand gegen politische Repressionen unterstützt.
Joachim Gaucks Arbeit als evangelischer Pastor vor der Wende ermöglichte es ihm, Zweifel an einem System der Unterdrückung zu formulieren und eine geistliche und moralische Führungspersönlichkeit zu werden, die dem zivilen Widerstand eine Stimme gab. In seiner Zeit als Leiter der Stasi-Unterlagenbehörde und danach hat er sich dafür eingesetzt, die Lehren aus der Geschichte, insbesondere aus der Zeit des Nationalsozialismus und der DDR, nicht nur im deutschen, sondern auch im europäischen Kontext wachzuhalten. Seine Überzeugung ist, dass eine offene Gesellschaft nur gedeihen kann, wenn sie sich ihrer Vergangenheit bewusst ist.
Die öffentlichen Auftritte von Joachim Gauck und seine oft emotionalen Reden sind geprägt von einem klaren Bekenntnis für die Freiheit und die persönliche Verantwortung jedes Einzelnen. Seine beeindruckenden Leistungen und sein unermüdlicher Einsatz haben viele Menschen motiviert und ermutigt, aktiv an der Gestaltung einer offenen und pluralistischen Gesellschaft mitzuwirken – in ganz Deutschland, in Europa und darüber hinaus. Auch nach seinem Ausscheiden aus seinen Ämtern hat Joachim Gauck sich unermüdlich für demokratische Werte und das gesellschaftliche Miteinander eingesetzt – besonders auch im Dialog mit jungen Menschen.
In einer Zeit, in der populistische Strömungen in vielen Ländern zunehmen, hat er den Dialog gefordert und gefördert und sich eindeutig gegen spaltende Tendenzen positioniert. In Interviews, bei Veranstaltungen und als Autor von Büchern ist Joachim Gauck eine weithin wahrgenommene Stimme im Diskurs über Freiheit und die Verantwortung des Einzelnen in der Gesellschaft. Auch bei seinen zahlreichen Auslandsreisen hat Gauck die Wichtigkeit des Dialogs zwischen den Völkern, Religionen und Kulturen betont und sich für den Austausch von Ideen und Werten eingesetzt. Durch seine Appelle für ein geeintes Europa mit gemeinsamen europäischen Werten wirkte er als Brückenbauer zwischen den Nationen und ihren Bürgern.
Joachim Gauck hat das Bewusstsein für die Bedeutung von Demokratie, von Menschenrechten und internationaler Verständigung gestärkt. Sein kontinuierliches Wirken ist ein Aufruf, die Brücken zwischen Menschen und Völkern nie abreißen zu lassen, und zum persönlichen Einsatz für die Werte, die eine demokratische Gesellschaft ausmachen.
Görlitz, im Oktober 2025
Prof. Dr. Willi Xylander
Präsident der Gesellschaft zur Verleihung des Internationalen Brückepreises der Europastadt Görlitz/Zgorzelec für das Jahr 2025
Uzasadnienie przyznania Międzynarodowej Nagrody Mostu
Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz 2025
byłemu Prezydentowi Niemiec Joachimowi Gauckowi
Były prezydent Joachim Gauck działał na rzecz demokracji i porozumienia między narodami jako Prezydent Niemiec oraz jako Federalny Pełnomocnik ds. akt Stasi, a także poprzez różnorodne działania. Jego szczególne postrzeganie oraz konsekwentne i autentyczne zaangażowanie na rzecz praw człowieka, wynikające z jego osobistych doświadczeń jako ofiary Stasi, uczyniły go wpływowym głosem w Europie i na całym świecie. Dzięki zdecydowanemu stanowisku przeciwko autorytarnym reżimom i na rzecz ruchów opozycyjnych wyrażał on moralną jasność i wspierał opór przeciwko represjom politycznym.
Jego praca jako ewangelickiego pastora przed przełomem politycznym umożliwiła mu wyrażanie wątpliwości wobec systemu represji i stanie się duchową oraz moralną osobistością, która stała się głosem społecznego oporu. W czasie swojej pracy jako szef Urzędu ds. Akt Stasi i po jej zakończeniu angażował się na rzecz utrzymania lekcji płynących z historii, szczególnie z okresu narodowego socjalizmu i NRD, nie tylko w kontekście niemieckim, ale także europejskim. Jest przekonany, że otwarte społeczeństwo może rozwijać się tylko wtedy, gdy jest świadome swojej przeszłości.
Jego publiczne wystąpienia i często emocjonalne przemówienia charakteryzują się wyraźnym opowiedzeniem się za wolnością i osobistą odpowiedzialnością każdego człowieka. Jego niezwykłe osiągnięcia i niestrudzone zaangażowanie motywowały i zachęcały wiele osób do czynnego udziału w kształtowaniu otwartego i pluralistycznego społeczeństwa – w całych Niemczech, w Europie i poza nią. Joachim Gauck działał niestrudzenie na rzecz demokratycznych wartości i społecznego współistnienia, także po ustąpieniu ze swoich stanowisk, szczególnie w dialogu z młodymi ludźmi.
W czasach, gdy w wielu krajach rosną ruchy populistyczne, Gauck domagał się dialogu i wspierał go, a także zdecydowanie sprzeciwiał się tendencjom podziału. Joachim Gauck jest nadal powszechnie postrzeganym głosem w dyskusjach na temat wolności i odpowiedzialności jednostki w społeczeństwie, zarówno w wywiadach, podczas wydarzeń, jak i jako autor książek. Podczas licznych podróży zagranicznych podkreślał on znaczenie dialogu między narodami, religiami i kulturami, opowiadając się za wymianą idei i wartości. Dzięki swoim apelom o zjednoczoną Europę opartą na wspólnych europejskich wartościach, działał jako budowniczy mostów między narodami i ich obywatelami.
Joachim Gauck wzmocnił świadomość znaczenia demokracji, praw człowieka i międzynarodowego porozumienia. Jego nieustanna działalność jest wezwaniem do tego, aby nigdy nie dopuścić do zerwania mostów między ludźmi i narodami oraz do osobistego angażowania się w wartości, które tworzą demokratyczne społeczeństwo.
Görlitz, październik 2025 roku
Prof. dr Willi Xylander
Prezydent Towarzystwa Przyznawania Międzynarodowej Nagrody Mostu
Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz na rok 2025
Joachim Gaucks Arbeit als evangelischer Pastor vor der Wende ermöglichte es ihm, Zweifel an einem System der Unterdrückung zu formulieren und eine geistliche und moralische Führungspersönlichkeit zu werden, die dem zivilen Widerstand eine Stimme gab. In seiner Zeit als Leiter der Stasi-Unterlagenbehörde und danach hat er sich dafür eingesetzt, die Lehren aus der Geschichte, insbesondere aus der Zeit des Nationalsozialismus und der DDR, nicht nur im deutschen, sondern auch im europäischen Kontext wachzuhalten. Seine Überzeugung ist, dass eine offene Gesellschaft nur gedeihen kann, wenn sie sich ihrer Vergangenheit bewusst ist.
Die öffentlichen Auftritte von Joachim Gauck und seine oft emotionalen Reden sind geprägt von einem klaren Bekenntnis für die Freiheit und die persönliche Verantwortung jedes Einzelnen. Seine beeindruckenden Leistungen und sein unermüdlicher Einsatz haben viele Menschen motiviert und ermutigt, aktiv an der Gestaltung einer offenen und pluralistischen Gesellschaft mitzuwirken – in ganz Deutschland, in Europa und darüber hinaus. Auch nach seinem Ausscheiden aus seinen Ämtern hat Joachim Gauck sich unermüdlich für demokratische Werte und das gesellschaftliche Miteinander eingesetzt – besonders auch im Dialog mit jungen Menschen.
In einer Zeit, in der populistische Strömungen in vielen Ländern zunehmen, hat er den Dialog gefordert und gefördert und sich eindeutig gegen spaltende Tendenzen positioniert. In Interviews, bei Veranstaltungen und als Autor von Büchern ist Joachim Gauck eine weithin wahrgenommene Stimme im Diskurs über Freiheit und die Verantwortung des Einzelnen in der Gesellschaft. Auch bei seinen zahlreichen Auslandsreisen hat Gauck die Wichtigkeit des Dialogs zwischen den Völkern, Religionen und Kulturen betont und sich für den Austausch von Ideen und Werten eingesetzt. Durch seine Appelle für ein geeintes Europa mit gemeinsamen europäischen Werten wirkte er als Brückenbauer zwischen den Nationen und ihren Bürgern.
Joachim Gauck hat das Bewusstsein für die Bedeutung von Demokratie, von Menschenrechten und internationaler Verständigung gestärkt. Sein kontinuierliches Wirken ist ein Aufruf, die Brücken zwischen Menschen und Völkern nie abreißen zu lassen, und zum persönlichen Einsatz für die Werte, die eine demokratische Gesellschaft ausmachen.
Görlitz, im Oktober 2025
Prof. Dr. Willi Xylander
Präsident der Gesellschaft zur Verleihung des Internationalen Brückepreises der Europastadt Görlitz/Zgorzelec für das Jahr 2025
Uzasadnienie przyznania Międzynarodowej Nagrody Mostu
Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz 2025
byłemu Prezydentowi Niemiec Joachimowi Gauckowi
Były prezydent Joachim Gauck działał na rzecz demokracji i porozumienia między narodami jako Prezydent Niemiec oraz jako Federalny Pełnomocnik ds. akt Stasi, a także poprzez różnorodne działania. Jego szczególne postrzeganie oraz konsekwentne i autentyczne zaangażowanie na rzecz praw człowieka, wynikające z jego osobistych doświadczeń jako ofiary Stasi, uczyniły go wpływowym głosem w Europie i na całym świecie. Dzięki zdecydowanemu stanowisku przeciwko autorytarnym reżimom i na rzecz ruchów opozycyjnych wyrażał on moralną jasność i wspierał opór przeciwko represjom politycznym.
Jego praca jako ewangelickiego pastora przed przełomem politycznym umożliwiła mu wyrażanie wątpliwości wobec systemu represji i stanie się duchową oraz moralną osobistością, która stała się głosem społecznego oporu. W czasie swojej pracy jako szef Urzędu ds. Akt Stasi i po jej zakończeniu angażował się na rzecz utrzymania lekcji płynących z historii, szczególnie z okresu narodowego socjalizmu i NRD, nie tylko w kontekście niemieckim, ale także europejskim. Jest przekonany, że otwarte społeczeństwo może rozwijać się tylko wtedy, gdy jest świadome swojej przeszłości.
Jego publiczne wystąpienia i często emocjonalne przemówienia charakteryzują się wyraźnym opowiedzeniem się za wolnością i osobistą odpowiedzialnością każdego człowieka. Jego niezwykłe osiągnięcia i niestrudzone zaangażowanie motywowały i zachęcały wiele osób do czynnego udziału w kształtowaniu otwartego i pluralistycznego społeczeństwa – w całych Niemczech, w Europie i poza nią. Joachim Gauck działał niestrudzenie na rzecz demokratycznych wartości i społecznego współistnienia, także po ustąpieniu ze swoich stanowisk, szczególnie w dialogu z młodymi ludźmi.
W czasach, gdy w wielu krajach rosną ruchy populistyczne, Gauck domagał się dialogu i wspierał go, a także zdecydowanie sprzeciwiał się tendencjom podziału. Joachim Gauck jest nadal powszechnie postrzeganym głosem w dyskusjach na temat wolności i odpowiedzialności jednostki w społeczeństwie, zarówno w wywiadach, podczas wydarzeń, jak i jako autor książek. Podczas licznych podróży zagranicznych podkreślał on znaczenie dialogu między narodami, religiami i kulturami, opowiadając się za wymianą idei i wartości. Dzięki swoim apelom o zjednoczoną Europę opartą na wspólnych europejskich wartościach, działał jako budowniczy mostów między narodami i ich obywatelami.
Joachim Gauck wzmocnił świadomość znaczenia demokracji, praw człowieka i międzynarodowego porozumienia. Jego nieustanna działalność jest wezwaniem do tego, aby nigdy nie dopuścić do zerwania mostów między ludźmi i narodami oraz do osobistego angażowania się w wartości, które tworzą demokratyczne społeczeństwo.
Görlitz, październik 2025 roku
Prof. dr Willi Xylander
Prezydent Towarzystwa Przyznawania Międzynarodowej Nagrody Mostu
Europa-Miasta Zgorzelec/Görlitz na rok 2025
